Zeg ‘Amsterdam’ op de Coolsingel en de verwensingen vliegen je om de oren. Zeg ‘Rotterdam’ in de Kalverstraat en mensen halen smalend hun schouders op. Twee steden, hemelsbreed geen zestig kilometer van elkaar, maar daartussen gaapt een kloof die vele malen dieper is. Zet een Rotterdammer en een Amsterdammer samen aan één tafel en je hebt gegarandeerd vuurwerk.

We namen de proef op de som en spraken met José Soorsma en Ron van Leeuwaarden. José werkt al zo’n vijf jaar bij de gemeente Rotterdam. Daarvoor werkte ze tien jaar in Amsterdam. Zeven jaar geleden verhuisde zij van Amsterdam naar Rotterdam. En dat kan maar één dwingende oorzaak hebben: de liefde.

Ron is geboren en getogen in Crooswijk, ooit een van de ruigste buurten van Rotterdam. Hij begon zijn carrière bij de gemeente Rotterdam en kwam, na wat omzwervingen, in 2005 terecht in Amsterdam. Daar rijgt hij sindsdien op typisch Rotterdamse wijze de ene opdracht aan de andere.

‘Hoe ik het in mijn hoofd haalde om hier als Amsterdammer even te komen vertellen hoe het moet’

Harde Rotterdammers en eigenwijze Amsterdammers

José gooit meteen maar de grootste fout van haar leven op tafel: “Ik kwam in Rotterdam werken, maar was nog in dienst van de gemeente Amsterdam. Ik was ingehuurd om te helpen bij het opzetten van wijkteams. Toen heb ik de blunder begaan om mijn @amsterdam e-mailadres te blijven gebruiken. Dat heb ik geweten. Ik stond meteen 10-0 achter. Hoe ik het in mijn hoofd haalde om hier als Amsterdammer even te komen vertellen hoe het moet. Mensen wilden de wijkteams niet, dat werd heel hard gespeeld. Zat ik bijvoorbeeld in een overleg en vroeg ik om een voorstelrondje, dan zeiden ze doodleuk: ‘Nee, doen we niet.’“

Ron had een veel zachtere landing in Amsterdam. Hij kwam binnen als interim-hoofd Handhaving in Stadsdeel Oud-Zuid. “Kort daarvoor had ik bij de gemeente Langedijk gewerkt, een kleine gemeente in Noord-Holland waar het best op orde was. Ik verheugde me erop om eindelijk weer eens bij een grote, professionele organisatie te gaan werken. Maar wat ik aantrof was niet zo professioneel als ik had verwacht. Soms deed men maar wat en dat was niet allemaal even resultaatgericht. Collega’s hadden een enorme vrijheid in hoe ze hun werk deden. En ze trokken zich weinig aan van de beleidskaders. Een beetje de republiek Amsterdam in het klein.”

‘Het is toch een soort luxe om bezig te zijn met toerisme en winkelstraatmanagement’

Geschrokken van de stad

Het lijkt een onoverbrugbare kloof, maar dat blijkt mee te vallen. Ron: “De mensen gingen misschien wel zo’n beetje hun eigen gang, maar het zijn enorm harde werkers in Amsterdam. Ze hebben ontzettend veel hart voor de stad. Het maakt ze niet uit hoe laat ze naar huis gaan. En als dat nodig is, zetten ze er nog een tandje bij. Ze zijn zelfs bereid om met een Rotterdammer samen te werken.”

José: “Dat is in Rotterdam niet anders. Die hardheid waarmee ik geconfronteerd werd, kwam voort uit gedrevenheid. Als ze het idee hebben dat het goed voor de stad is, dan kan er opeens heel veel. Veel meer dan in Amsterdam. En laten we eerlijk zijn: de problemen zijn hier veel groter. Toen ik in Rotterdam kwam werken, ben ik echt geschrokken van de stad. Armoedige buurten. Huizen met van die druipende trespa gevelbekleding. Armoede. Terwijl Amsterdam, ach, dat is wel zo’n beetje af. Het is toch een soort luxe om bezig te zijn met toerisme en winkelstraatmanagement.”

‘Tien jaar geleden was het ondenkbaar dat

Amsterdam bij de buren ging kijken’

Visie op de steden

Ron: “Nou, in Amsterdam moet toch echt wel gewerkt worden. Denk aan die kades en bruggen die op instorten staan. Dat is geen luxe.” José: “Ja, maar waarom hebben ze het zo ver laten komen? In Amsterdam waren ze bezig met nadenken over de ontwikkeling van de stad, terwijl de basis nog niet op orde was. Rotterdam is nog bezig met die basis. Er is hier veel achterstelling, veel ongelijkheid. Dan kun je je niet veroorloven om na te denken over de stad in 2040. Een visie op de stad in 2025 is ver genoeg.”

Ron: “Toch merk ik de laatste jaren wel dat Rotterdam en Amsterdam naar elkaar toe groeien. Tien jaar geleden was het ondenkbaar dat Amsterdam bij de buren ging kijken. Als ik nu zeg: laten we eens gaan kijken hoe ze het in Rotterdam doen, word ik niet meer weggelachen. De organisatie heeft de laatste tijd enorme stappen gezet. De stap van beleid naar uitvoering krijgt, bijna op zijn Rotterdams, steeds meer vorm.”

José: “Toen ik naar Rotterdam verhuisde werd ik door mijn Amsterdamse collega’s en vriendinnen een beetje meewarig aangekeken. Tegenwoordig komen ze voorzichtig bij me informeren hoe het bevalt. Spelen ze zelf ook met de gedachte.”

‘Rotterdammers zijn stouter, gaan snel aan de slag’

Doeners en praters

Dus de kloof is gedicht? Toch niet helemaal. Ron en José zijn het hartroerend eens over een belangrijk verschil tussen Rotterdammers en Amsterdammers.

Ron: “Rotterdammers besluiten om iets te doen, en dan doen ze het gewoon. Ze zijn stouter: gaan snel aan de slag, en gaat er iets mis, dan repareren ze het. Een collega typeerde de Amsterdammers als praters: praten en praten en niet doen. Dat heeft te maken met de geschiedenis. Vijfenzeventig jaar geleden bestond Rotterdam niet meer. Het was de grootst denkbare openbare ruimte. Vanaf dat moment is gezegd: ‘wij gaan Rotterdam opbouwen’. En daar zijn ze nog steeds mee bezig. Als er ergens een gebouw wordt neergezet, dan denkt de gemiddelde Rotterdammer: mooi zo, ook weer opgeknapt. In Amsterdam denken mensen: o jee, wat gaan ze hier doen?”

José vat het verschil pakkend samen: “Amsterdammers zijn bezig met het proces, Rotterdammers met het doel.”