Jette Bolle - beleidsadviseur en verbindingsfunctionaris stadsdeel Oost

De rijksoverheid bezuinigt op formele zorg. Informele zorg wordt steeds belangrijker. Bovendien worden mensen ouder. Wat doet de gemeente Amsterdam om te zorgen dat bestaande lokale hulpinitiatieven kunnen blijven bestaan? En hoe stimuleren en ondersteunen we nieuwe initiatieven? Jette Bolle (Zorg) is beleidsadviseur en verbindingsfunctionaris voor stadsdeel Oost en vertelt wat zij stad en stadsdelen allemaal ziet doen. Meta de Vries vertelt over haar buurtinitiatief de BuurtBel.

Jette: “Er bestonden natuurlijk altijd al initiatieven waarbij mensen elkaar hielpen, zoals stichting Burenhulp en vrijwilligerscentrales en dergelijke. Nu schieten burenhulpinitiatieven als paddenstoelen uit de grond. Bewoners zien en horen dat het nodig is, en wij als gemeente stimuleren het. Vooral vanuit de stadsdelen en hun gebiedsteams gebeurt er veel. Men geeft niet alleen subsidies, maar biedt ook advies, bemiddeling en kennis. En vooral: ruimte. Ruimte in regels, dat wij als overheid initiatieven niet voor de voeten lopen. En ook fysieke ruimte om activiteiten in te houden. Daar ligt overigens nog wel een opgave voor ons als gemeente.

Wijksafari

Elk initiatief is weer anders. Sommigen hebben genoeg aan wat advies of geld. Andere mensen die hulp aanbieden, hebben het zelf ook niet makkelijk. Zij zijn geholpen met wat meer begeleiding. Wij bespreken met vrijwilligersinstanties wat nodig is, hoe we ervoor staan, hoe je vrijwilligers ondersteunt en nog veel meer.

Op dit moment zijn we bezig met het vraagstuk: hoe stimuleren we dat al die goede initiatieven van elkáár kunnen leren en met elkaar netwerken? Denk aan conferenties, discussietafels, websites, wijksafari’s waarbij we letterlijk op pad gaan langs burenhulpinitiatieven in de wijk… Dat mensen elkaar spreken: ‘Oh, zijn jullie daarmee bezig? Goed om te weten, want wij doen dit…’.

Magnetronmenu

Balans in de communicatie is ook belangrijk. Een oproepje zoals ‘Maatjes gezocht voor extreem eenzame ouderen’, daar komen weinig mensen op af. Denken in termen van hulpvrager en hulpgever is te zwart/wit. Iedereen heeft wel eens hulp nodig, én iedereen kan iets voor een ander betekenen.

Zelf heb ik ook eens een tijdje hulp nodig gehad na een operatie. Lief dat mensen aanboden boodschappen te doen, maar eigenlijk lag het probleem bij lang staan. Maar ik voelde me te bezwaard om ze te vragen voor me te koken en af te wassen. Dus dan maar magnetronmaaltijden.

Dat zie je vaker: mensen vinden het lastig om hulp te vragen, vooral voor langere duur. Andersom kan het moeilijk zijn daar een match te maken met een vrijwilliger of buur die het volhoudt. Een professionele organisatie die bemiddelt in de matches kan dat makkelijker maken.

Tuinieren doorbreekt eenzaamheid

In de anonieme grote stad kunnen burenhulporganisaties voor buurtbinding zorgen. Een mooi voorbeeld vind ik ‘Amsterdam Actief’ in Amsteldorp: bewoners vonden tuintjes zo slecht onderhouden. Die bleken soms te zijn van zeer eenzame bewoners. Toen mensen samen de tuinen gingen opknappen, ontstond echt iets moois: meer sociale contacten en ontmoetingen.

Zelf help ik nu in een online forum ouders met kinderen die niet naar school (kunnen) gaan op weg, ik geef adviezen. Mensen vragen wel eens wat ik ervoor terug wil. Dan zeg ik: Niks. Help iemand anders die het nodig heeft. Pay it forward! Niet ‘voor wat hoort wat’, maar geef het door wanneer je kunt. Dat is echt mijn motto.

Iederéén kan wel wat bijdragen, van eens boodschappen doen tot taalhulp, van iets helpen organiseren tot eten serveren bij een buurtrestaurant. Weet je niet goed wat je kunt bieden? Praat eens met een vrijwilligerssteunpunt, liefst in je eigen buurt.”

Meta de Vries - buurtinitiatiefnemer van

de BuurtBel

Voorbeeldproject: De BuurtBel

Meta de Vries woont en werkt in het Oostelijk Havengebied. Zij is medeoprichter van Buurtcoöperatie Oostelijke Havengebied en mede verantwoordelijk voor het initiatief de BuurtBel.

Meta: “Wij vinden het belangrijk dat we als bewoners zelf de regie hebben over hoe we wonen, werken en leven in onze buurt. Bij de BuurtBel vormen we buurtnetwerken of -kringen rondom iemand die hulp nodig heeft. Afhankelijk van de hulpvraag, combineert de BuurtBel informele burenhulp met professionele hulp op afroep. Het is een experiment van één jaar, waarmee we in januari van start konden gaan dankzij subsidie van de gemeente.”

Inmiddels zijn er al veel mooie ervaringen ontstaan. Meta: “Bijvoorbeeld het verhaal van een vrouw van begin dertig met de ziekte van Lyme. De BuurtBel heeft samen met haar gekeken welke hulp zij nodig heeft en hoe vaak. Nu kan ze bellen als ze professionele hulp nodig heeft, bijvoorbeeld bij het douchen en aankleden, of als ze wil dat een buur haar helpt met iets eenvoudigs. Een buurvrouw gaat wekelijks met haar koken, iemand anders doet samen met haar de administratie en weer iemand anders gaat met haar wandelen. Zo houden we met z’n allen een oogje in het zeil en zorgen we ervoor dat zij energie overhoudt voor de dingen waar ze plezier aan beleeft. Dát is het doel. Je ziet wel dat mensen soms een drempel over moeten om hulp te vragen. Het creëren van netwerken kost tijd.”