Magazine voor 1Amsterdam • Nummer 2 • April 2018
Index
Broedplaats is huiskamer voor de buurt
Creatieve broedplaatsen
In Amsterdam zijn sinds 2000 ruim zestig creatieve broedplaatsen gerealiseerd in voormalige scholen, kantoren of leegstaande industriële panden. Hier zijn beeldend kunstenaars, ontwerpers, musici en creatief ondernemers aan het werk. Zij komen uit de buurt én van buiten de stadsgrenzen. Soms gaan ze een verbinding aan met bewoners en organisatie in een buurt of met andere makers. De gemeente faciliteert en ondersteunt deze community bouwers.
Jaap Schoufour is senior manager bij Project Managementbureau (PMB) en geeft leiding aan bureau Broedplaatsen. Jaap: “De gemeente heeft een atelier- en broedplaatsenbeleid. We willen ervoor zorgen dat nieuwe ateliers en andersoortige ruimtes beschikbaar komen voor creatieven – kunstenaars en creatief ondernemers. Bureau Broedplaatsen stelt initiatiefnemers in staat om hun broedplaats te realiseren. We kijken of het plan om een gebouw te transformeren tot broedplaats volledig is. Vervolgens leggen we het aan de Commissie Ateliers en Woonwerkpanden Amsterdam (CAWA) voor. Deze commissie adviseert het college van B en W.”
‘Zowel oudere autochtone Amsterdammers als migranten uit de buurt komen er graag’
Ontmoetingsplek
Daarna start het echte werk. Jaap vervolgt: “We organiseren de transformatie van een gebouw naar een broedplaats. We bieden creatief ondernemers steun bij het creëren en inrichten ervan. Een bijzonder voorbeeld is broedplaats ‘Ondertussen’ in de voormalige Kweekschool aan de Plantage Middenlaan. Dat is een tijdelijke broedplaats en ontmoetingsplek voor gevluchte kunstenaars: ontwerpers, filmers, musici, beeldend kunstenaars uit verschillende landen. Zij zijn om politieke of artistieke redenen weggegaan uit hun eigen land. Ook Broedplaats ‘HW10’ in Overtoomse Veld vind ik interessant. Hier werken kunstenaars met verschillende achtergronden. Naast ateliers is er een huiskamer voor de buurt. Zowel oudere autochtone Amsterdammers als migranten uit de buurt komen daar graag. Nog zo’n echte buurtonderneming is ‘Tugela85’ in de Transvaalbuurt. Hét bewijs dat een maatschappelijke investering ook op lange termijn meerwaarde voor een buurt heeft.”
Kunstzinnig en vitaal
Jaap: “Kunstenaars - in al hun verscheidenheid - geven Amsterdam haar kunstzinnige karakter en zorgen voor vitaliteit. Zij zetten hun capaciteiten in bij talloze opgaves zoals de wijkaanpak, duurzaamheid en woonvormen. Daarbij werken zij samen met onder meer onderwijs, bedrijven, huisvesting en de overheid. Ik ben trots dat de gemeente iets kan betekenen voor deze kunstenaars en creatieve ondernemers.”
Modar Salama: ‘Iets in Amsterdam is mijn thuis’
Modar Salama is freelance slagwerker en heeft een oefenstudio bij ‘Ondertussen’ aan de Plantage Middenlaan. Modar komt uit Syrië: “Ik studeerde in Damascus af aan het Conservatorium, richting klassieke muziek. Daarna deed ik workshops jazz en speelde regelmatig met internationale muzikanten. Ik bespeel Arabische slaginstrumenten zoals de darbuka, riq en de tar, een framedrum. In 2012 vertrok ik naar Caïro. Ik woon nu vier jaar in Amsterdam voor de liefde. Van een bevriend fotograaf wist ik van Ondertussen en kon ik er een studio huren.
Ik ontmoet hier veel fijne mensen. Amsterdam is open en interessant voor mij. Muzikanten zijn nieuwsgierig naar elkaar. De muzikantenscene is een kleine scene, we vinden elkaar snel. Ik werk met diverse muzikanten zoals Merlijn Twaalfhoven, Oene van Geel en Martin Fondse. Soms zeg ik aan de telefoon in het Arabisch: ‘Ik ga naar Sham’, dat is Damascus. Maar ik bedoel Amsterdam. Iets in Amsterdam is mijn thuis.”
Frederike Top: ‘Gelukkig woon ik hier en jij daar’
‘HW10’ zit in de voormalige Pro Rege school in de Hendrik de Wijnstraat in Nieuw-West en is nu een broedplaats voor kunstenaars en sociaal en creatief ondernemers. Ze werken samen met buurtbewoners, organiseren samen bijvoorbeeld koffieochtenden en filmavonden. Frederike Top is onder meer ontwerper. Frederike: “Ik ontwerp en maak producten en installaties met licht. Ik wil een buurt mooier of poëtischer maken. Dan gaan we meer om onze buurt geven.
Stadsdeel West gaf opdracht voor social design, een kunstinitiatief dat leidt tot verbinding tussen buurtbewoners. Ik kwam met het idee voor ‘Straatzinnen’, handgeschreven letters van ledverlichting. Samen met actieve bewoners uit de Vespuccistraat bedacht ik ‘Vespucci wat ben je mooi’. Verderop in de straat komt de straatzin: ‘Gelukkig woon ik hier en jij daar’, dit gaat over buren die gelukkig met elkaar samenleven.
Ik heb sinds oktober vorig jaar atelierruimte in HW10. Ik heb nergens zo snel nieuwe mensen leren kennen als hier. HW10 is heel kleinschalig en persoonlijk. Iedereen kent elkaar. Ik woon graag in Nieuw-West, op veel plekken zijn interessante initiatieven van bewoners en kunstenaars.”
Vlnr: Noud, Eelco, Esther en Sameena
Esther Eij: ‘Tugela85 is van de buurt’
‘Tugela85’ is een culturele wijkonderneming en zit in een voormalig schoolgebouw in de Tugelastraat, in de Transvaalbuurt in Oost. Theatermaker Esther Eij: “In 2009 startte een groep kunstenaars - theatermakers, schrijvers, ontwerpers en andere creatief ondernemers - kunstprojecten in de Transvaalbuurt. Samen met buurtbewoners maken we ons programma. Een van de initiatieven is het Moving Arts Project (MAP) van onder meer Noud Verhave. MAP maakt met kinderen in de buurt theater met objecten die zich voortbewegen over een plein. Een groot succes was de expositie ‘Mijn kleine wereld’ van Liesbeth Worm waar bewoners hun ideale wijk lieten zien in kijkdozen. Tuinder Eelco begeleidt buurtbewoners die komen tuinieren in de MoTuin.
We hebben een duurzame verbinding met de buurt opgebouwd, met bewoners en buurtorganisaties. Buurtbewoners gebruiken ons pand om hun eigen ideeën te organiseren, het is een plek waar bewoners elkaar ontmoeten. We zijn deel van de buurt, Tugela 85 is ván de buurt. Buurtbewoners die een activiteit willen beginnen, zijn van harte welkom.”
Meer weten?
Op amsterdam.nl kun je nog veel meer lezen over de Amsterdamse broedplaatsen. Ken je een kunstenaar, ontwerper of creatieve ondernemer die op zoek is naar een broedplaats? Stichting Urban Resort ontwikkelt en beheert broedplaatsen. Zij bieden betaalbare (woon)werkruimte aan. Inschrijven kan via de website van Urban Resort
